ผมร่วง คือ อะไร

Hair Loss is ?

Hair Growth Cycle

วงจรการเติบโตของเส้นผม (Hair Life Cycle)

ปกติตั้งแต่แรกเกิด คนเรามีกอผม (Hair Follicle) ตั้งต้นประมาณ 100,000 กอ  หลังจากนั้น จำนวนกอผมจะลดลงตามอายุและปัจจัยที่มีผลต่อการหลุดร่วงของเซลส์รากผม  แต่ละกอจะเติบโตและหลุดร่วงไม่พร้อมกัน  ทำให้ในภาวะปกติคนเราจึงมีผมดกดำเต็มศีรษะอยู่ตลอดเวลา

ผมหรือขน (Hair) ในแต่ละส่วนหรืออวัยวะของร่างกายคน จะมีวงจรชีวิตในการเติบโตเป็นช่วงๆ ไม่ได้งอกหรือยาวขึ้นตลอดเวลาเหมือนเล็บ

วงชีวิตของเส้นผมหรือขนของแต่ละอวัยวะของร่างกาย เช่น ศีรษะ, คิ้ว, หนวดเครา, หน้าอก, รักแร้ และหัวหน่าว เป็นต้น จะมีระยะเวลาของแต่ละช่วงของวงจรชีวิต (Hair Cycle Period) ที่แตกต่างกันออกไป

สำหรับเส้นผมหรือขนบนหนังศีรษะของคนเรา (Scalp Hair) จะมีวงชีวิตโดยเฉลี่ยทั้ง 3 ระยะ

วงจรของเส้นผมมี 3 ระยะ
Hair Growth Cycle

เราควรทำความเข้าใจเกี่ยวกับกรรมวิธีที่เส้นขนเติบโตและเปลี่ยนแปลงตามระยะเวลา ระยะการเจริญเติบโตของเส้นขนถือเป็นกระบวนการซับซ้อนที่เกิดขึ้นบนร่างกายของเรา โดยมีระยะเวลาและสัญญาณที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของเส้นขนแต่ละเส้นในส่วนต่างๆ บนร่างกายของเรา

MzYwNDc5NTky scaled
anagen phase 2

1. ระยะการเจริญเติบโต
Anagen Phase

เป็นระยะที่รากผมอยู่ลึกสุดในชั้นหนังแท้ (ลึกจากผิวชั้นนอก (Epidermis) 5 มิลลิเมตร โดยประมาณ) เส้นผมจะเส้นใหญ่ หนา สมบูรณ์ และมีสีเข้ม บริเวณรากผม (Chair root) จะมีเลือดเลี้ยงดี ระยะนี้จะกินระยะเวลาโดยเฉลี่ย 3 ปี โดยปกติเส้นผมบนศีรษะที่เราเห็นจะอยู่ในระยะนี้ 80-90% ของกอผมทั้งหมด

catagen phase

2. ระยะการหยุดเติบโต
Catagen Phase

รากผมจะเลื่อนขึ้นมาอยู่ชั้นผิวที่ตื้นขึ้น และแยกตัวจากบริเวณที่มีเลือดมาเลี้ยง สีผมจะเริ่มจางลง โดยปกติระยะนี้ จะกินระยะเวลาประมาณ 3 สัปดาห์ และเส้นผมบนศีรษะ จะอยู่ในระยะนี้ 1% ของกอผมทั้งหมด

telogen phase

3. ระยะการพักตัว
Telogen Phase

รากผมจะเลื่อนขึ้นมาตื้นขึ้น ระดับต่ำ ต่อรูเปิดของต่อมไขมัน (Sebaceous Gland Opening) เพียงเล็กน้อย ถ้าถอนออกมาดู โคนผมจะมีลักษณะเหมือนไม้กระบอง (Club Shaped Hair) โดยปกติที่ศีรษะกอผม (Hair Follicle) จะอยู่ในระยะนี้ประมาณ 10-15% และโดยทั่วไป ระยะนี้ จะกินระยะเเวลาประมาณ 3 เดือน

1601.m00.i121.n045.p.c25.311526266 hair growth cycle

ร่วมเผยเสน่ห์ที่ซ่อน
อยู่ในตัวคุณที่ดร.กร

การปลูกผมสามารถเป็นวิธีที่ดีในการเพิ่มความมั่นใจในตัวเอง ไม่ว่าคุณจะเลือกวิธี FUE หรือ FUT การปลูกผมเป็นการลงทุนในตัวเองที่คุ้มค่าให้คุณร่วมตัดสินใจ

สาเหตุและปัจจัยที่มีผลต่อการเติบโตของผมและการหลุดร่วงของเส้มผม (Hair Loss)

สาเหตุและปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของเส้นผม (Hair Growth) และวงชีวิตของเส้นผม (Hair Life Cycle) แบ่งออกได้เป็นสาเหตุหลัก ๆ ได้ 2 อย่าง คือ

1.ปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อเซลล์รากผมจนก่อให้เกิดผมร่วม (Hair loss) และผมเส้นบางลง (Thinning hair) ได้แก่

  • มลพิษจากสิ่งแวดล้อม (Pollution)
  • สารเคมี (Chemicals)
  • ปรอท (Mercury)
  • ตะกั่ว (Lead)
  • สารหนู (Arsenic)
  • รังสี (Radiation)
  • เคมีบำบัด (Chemotherapy)
  • ฤดูกาล (Seasonal Variation) ผมจะร่วงมากกว่าปกติ ในฤดูหนาว, ฤดูฝน, แสงแดด, และภาวะความร้อนสูง

2. ปัจจัยภายในของเราเอง ได้แก่

  • เพศ (Sex) : ผู้หญิงจะมีเส้นผมที่ยาว และเร็วกว่าผู้ชาย
  • เชื้อชาติ (Race) : คนผิวขาว จะมีภาวะศีรษะล้านมากกว่าคนเอเชีย และผิวสี
  • วัย (Age) : วัยผู้ใหญ่ หรือวัยชรา ผมจะยาวช้ากว่าวัยเด็ก หรือวัยรุ่น
  • จิตใจ (Mental Health) : ความเครียดรุนแรง หรือความเครียดเรื้อรัง มีผลทำให้วงจรชีวิตของกอผม (Hair Follicle) เลื่อนเข้าสู่ระยะการหลุดร่วง (Telogen Phase) เร็วขึ้น
  • อาหาร (Nutritional Status) : ภาวะที่ร่างกายขาดธาตุเหล็ก (Iron Deficiency Anemia) , ภาวะขาดโปรตีน (Protein Malnutrition)
  • โรคทางกายภาพทุกชนิด (Physical illness) ที่รุนแรงและเรื้อรัง อาทิเช่น ภาวะฮอร์โมนไฮรอยด์ต่ำ, ตับแข็ง, เบาหวาน เป็นต้น
  • ยาบางชนิด (Drugs) : การแพ้ยาอย่างรุนแรง , ยาลดไขมัน , ยาสลายลิ่มเลือด (Heparin) เป็นต้น
  • อุบัติเหตุ : ความร้อนลวกจากไฟใหม้บริเวณนั้นๆ
  • แผลเป็นจากการผ่าตัด เช่น ศัลยกรรมดึงหน้า, ศัลยกรรมดึงคิ้ว, ศัลยกรรมดึงขมับ คอด้านหลัง เป็นต้น อาจเป็นแค่ภาวะ Shock loss ชั่วคราว หรือร่วงถาวรเฉพาะบริเวณที่เป็นแผลเป็น (Surgical scar)
  • การติดเชื้อ การอักเสบของหนังศีรษะชั้นลึกเรื้อรัง และรุนแรง
  • เนื้องอก หรือมะเร็งของหนังศีรษะ
  • ความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ เช่น
    • ไทรรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism)
    • ต่อมไทรรอยด์ทำงานต่ำกว่าปกติ (Hypothyroidism)
    • การทำงานของต่อมพาราไทรอยด์ผิดปกติ (Hypoluyper parathyroidism)
  • การถอนผม (Trichotillomania) บ่อยๆ ซ้ำๆ เป็นสาเหตุให้ผมร่วงถาวรได้ (Permanent hair loss)
  • ภาวะร่วงเป็นหย่อม (Acopecia Area : AA) ซึ่งไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด ทางการแพทย์เชื่อว่าเกิดจากภาวะภูมิคุ้มกันต่อต้านเซลส์รากผม  อาจเกิดลำพังหรือร่วมกับภาวะภูมิคุ้มกันต่อต้านร่างกายบริเวณอื่นได้ (Autoimmune disease)
  • พันธุกรรม และฮอร์โมนเพศ (Androgenetic Alopecia : AGA) หรือ Pattern Hair Loss)
    • แบบผู้ชาย (Male Pattern Hair Loss ; MPHL)
    • แบบผู้หญิง (Female Pattern Hair Loss : FPHL)การแพทย์พบว่า ยีนที่ทำให้เกิดศีรษะล้านอยู่บนโครโมโซม (Chromosome x) และโครโมโซมคู่ที่ 20 ซึ่งเป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของผมร่วง ผมบาง ศีรษะล้าน


ในคนที่มีปัญหาผมร่วง ผมบาง หรือศีรษะล้าน   อาจมีสาเหตุหลายอย่างร่วมกันในช่วงใดช่วงหนึ่งของแต่ละคน   และบางสาเหตุผมจะหลุดร่วงแบบชั่วคราว (Temporary hair loss)   บางสาเหตุทำให้ผมร่วงแบบถาวรได้ (Permanent hair loss)  บางสาเหตุอาจทำให้ผมร่วงทั้ง 2 แบบได้ตามความรุนแรง และความเรื้อรัง (Severity & timing) ของแต่ละสาเหตุที่เกิดขึ้นของแต่ละบุคคล

สาเหตุที่ทำให้ผมร่วงแบบชั่วคราว (Temporary hair loss)

เมื่อสาเหตุที่เกิดขึ้นถูกแก้ไขเรียบร้อยแล้ว เส้นผมก็จะหลุดร่วงและเส้นผมก็จะงอกขึ้นใหม่ตามปกติ ได้แก่
1. ภาวะความเครียด (Stress)
2. ยาบางชนิด (Drugs) เช่น ยาลดระดับไขมันในเลือดบางชนิด
3. ภาวะโลหิตจาง (Anemia)
4. ภาวะขาดสารอาหารโปรตีน
5. ภาวะผมร่วงแบบ Alopecia areata ; AA

ดังนั้น ถ้าหากใครมีปัญหาผมเสีย (Damaged hair) ผมร่วงผมบาง (Hair loss หรือ Alopecia) หรือศีรษะล้าน (Baldness) ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจประเมินหาสาเหตุของผมร่วงให้ชัดเจน จะได้เลือกการรักษาตามสาเหตุจริงๆ จึงจะได้ผลลัพธ์ที่ชัดเจน

  • บางสาเหตุการรักษาไม่หายขาด เป้าหมายเพียงเป็นการชะลอการหลุดร่วง และบำรุงให้เซลล์รากผมเติบโตแข็งแรงสมบูรณ์ให้มากที่สุด
  • บางสาเหตุการรักษาสามารถแก้ไขให้หายขาดได้
  • บางสาเหตุไม่จำเป็นต้องรักษาก็มี
  • บางคนผมร่วง เกิดจากสาเหตุเดียว บางคนผมร่วงจากหลายสาเหตุร่วมกัน
alopecia 07

ดังนั้น การปรึกษาแพทย์ นอกจากจะหาสาเหตุของผมร่วงแล้ว เรายังได้ทราบถึงพยากรณ์การดำเนินไป (Prognosis) ในอนาคตของภาวะผมร่วงของเราได้

ร่วมเผยเสน่ห์ที่ซ่อน
อยู่ในตัวคุณที่ดร.กร

การปลูกผมสามารถเป็นวิธีที่ดีในการเพิ่มความมั่นใจในตัวเอง ไม่ว่าคุณจะเลือกวิธี FUE หรือ FUT การปลูกผมเป็นการลงทุนในตัวเองที่คุ้มค่าให้คุณร่วมตัดสินใจ